Dbanie o odzież medyczną w dobie Koronawirusa (COVID-19)
Poniższy artykuł jest kompilacją informacji i zaleceń GIS, WHO i CDC oraz zastosowania tzw. zdrowego rozsądku, który niezbędny jest w każdym obszarze związanym z ochroną zdrowia. Artykuł nie jest poradą lecz zbiorem wskazówek, dzięki którym można wesprzeć inne, odgórne oficjalne zalecenia związane z higieną i bezpieczeństwem w miejscu pracy, w szczególności związane z ochroną przed koronawirusem.
Odzież medyczna niejednorazowego użytku oraz ta użytkowana poza blokiem operacyjnym ma charakter odzieży roboczej, mimo tego, że powszechnie używa się raczej sformułowania: odzież medyczna. W związku z tym, przynajmniej w Polsce, nie dotyczą jej normy czy oficjalne wytyczne związane z obsługą i praniem tej odzieży. Niemniej jednak, szczególnie w okresie zwiększonego ryzyka, warto zachowywać podstawowe zasady chroniące pracowników służby zdrowia, ich rodziny, pacjentów i osoby postronne przed niepotrzebną infekcją.
W trakcie dnia pracy lekarze, pielęgniarki i inny personel zbierają na swoich ubraniach ogromne ilości wirusów, drobnoustrojów, bakterii czy grzybów. Staje się tak, zanim jeszcze odzież nosi ślady używania w postaci brudu czy nieświeżego zapachu. Badania pokazują, że większość z bakterii, wirusów i drobnoustrojów zbiera się na mankietach oraz w kieszeniach i w ich okolicach i są to ilości znaczące, które łatwo mogą być przenoszone z pacjenta na pacjenta oraz poza zakład pracy.
Poniżej zebraliśmy kilka zasad, których stosowanie jest proste a które znacząco zmniejszą ryzyko przenoszenia wirusów, drobnoustrojów, bakterii czy grzybów między pacjentami, personelem, czy właśnie poza przychodnię czy szpital. Przy czym szpitale i inne jednostki mogą mieć swoje wytyczne i regulacje, do których należy się bezwzględnie stosować.
- Odzież medyczna powinna być stosowana jedynie w miejscu pracy. Nie powinno się w niej wychodzić poza zakład pracy, jeździć komunikacją miejską, przychodzić do domu. Należy założyć ją po przyjściu do pracy i zdjąć ją przed wyjściem z pracy, po czym koniecznie umyć i zdezynfekować dłonie
- Odzież medyczną należy stosować na lub zamiast normalnego cywilnego ubrania. Przykładowo koszulka polo noszona na gołe ciało w tym ujęciu również stanowi odzież ochronną i również powinna być zmieniona przed wyjściem z pracy
- Jeśli na odzieży znajdują się jakiekolwiek płyny ustrojowe pacjentów, należy taką odzież bezwzględnie i natychmiast zdjąć i uprać
- W okresach wzmożonej aktywności wirusów, odzież należy prać częściej niż zwykle i częściej zmieniać, zanim jeszcze będzie na niej widoczny gołym okiem brud. Uwaga. Badania pokazują, że zwykły fartuch medyczny w praktyce potrafi być prany co kilka tygodni, ponieważ badani twierdzili, że nie widać na nim było brudu, a noszony był tylko kilka godzin dziennie na inne ubrania. Tymczasem powinno się go prać znacznie częściej, idealnie po każdym użyciu.
- Pranie odzieży powinno odbywać się w warunkach profesjonalnych tj. w szpitalnej pralni lub przez firmy specjalizujące się w praniu odzieży medycznej, poszewek, prześcieradeł i ręczników użytkowanych w szpitalach. Wiadomo jednak, że nie zawsze jest taka możliwość, dlatego przestrzegając kilku podstawowych reguł można sobie z tym poradzić samodzielnie w warunkach domowych.
Uwaga: badania pokazują, że przy odpowiednim zastosowaniu detergentu, temperatury i długości prania, pranie domowe jest bardzo skuteczne w eliminowaniu szkodliwych mikroorganizmów z odzieży medycznej. Również sama pralka nie wymaga oddzielnej dezynfekcji, choć użycie szklanki wybielacza na pustą pralkę od czasu do czasu na pewno nie zaszkodzi.
Aby zmniejszyć ryzyko podczas prania odzieży medycznej należy:
- Unikać jej strzepywania, gdy jest brudna
- Włożyć ją do oddzielnej, szczelnej torby foliowej na czas transportu
- Trzymać i prać oddzielnie, nie mieszając z ubraniami cywilnymi. Dobrze jest też prać oddzielnie białą i kolorową odzież medyczną z uwagi na możliwość użycia wyższej temperatury dla białej odzieży i ryzyko pojawienia się przebarwień przy wymieszaniu kolorów
- Użyć odpowiedniej, zalecanej dla danej odzieży temperatury, przy czym biała odzież medyczna pozwala zwykle na zastosowanie wyższej temperatury. Zwykły proszek, 60-70 stopni i 25 minut prania wystarczą, aby wyeliminować większość spotykanych zagrożeń. Według najnowszych informacji Koronawirus poddaje się prostemu praniu czy umyciu mydłem, a poza organizmem żywym utrzymuje się w zależności od warunków od kilku do kilkunastu dni, tak więc częste pranie odzieży i przestrzeganie podstawowych zasad higieny powinno zmniejszyć ryzyko
- Bezwzględnie umyć ręce mydłem i zdezynfekować płynem od razu po załadowaniu odzieży do pralki
W okresie wzmożonego ryzyka należy znacznie częściej myć dłonie, prać odzież, zmieniać ją, sumienniej korzystać z jednorazowych indywidualnych środków ochrony. Dobrze jest też zwiększyć ilość odzieży medycznej, tak aby mieć zawsze możliwość przebrania się w ciągu dnia i jednocześnie regularnego prania swoich ubrań.
Dobrze jest również od czasu do czasu poddać dezynfekcji obuwie, aby nie roznosić drobnoustrojów po szpitalu, czy przychodni, a także poza nią. Nie każde buty da się wysterylizować w autoklawie, nie każde buty da się uprać w pralce, jeśli jest jednak taka możliwość to należy to zrobić.
Należy również stosować zasady zdrowego rozsądku i stosować się na bieżąco do wytycznych GIS oraz WHO dotyczącymi sposobów zabezpieczania siebie, pacjentów i swoich bliskich przed narażaniem zdrowia i życia w związku z Państwa pracą w warunkach podwyższonego ryzyka.