Jakie warunki powinna spełniać odzież medyczna? cz. 1

2017-11-06

odziez medycznaJednym z najistotniejszych działań, realizowanych w celu zapobiegania rozprzestrzenianiu się zakażeń w placówkach medycznych, jest przede wszystkim stosowanie środków ochrony osobistej. Odzież medyczna niemalże od zawsze stanowi ważny element identyfikacji wizualnej lekarzy, pielęgniarek, położnych, ratowników medycznych i innych osób, udzielających na co dzień świadczeń zdrowotnych. Najważniejszą jej rolą jest jednak ochrona osobista przed zagrożeniami, jakie wynikają z charakteru pracy w służbie zdrowia. O ile zmieniło się nieco podejście do fasonu i kolorów noszonej obecnie odzieży medycznej, o tyle wymogi związane z jej funkcją ochronną pozostają niezmienne od wieków. 

Odzież medyczna a wymogi prawne

Już w czasach starożytnych wskazywano na szczególny charakter zawodu lekarza, którego utożsamiano z kimś bardzo poważnym, budzącym podziw i zaufanie. Z czasem zaczęto również wymagać od niego odpowiedniego ubioru. Starożytni Grecy szczególnie podkreślali, że godność zawodu lekarza należy podkreślić poprzez właściwe zachowanie i wygląd:

Lekarz winien odznaczać się dostojną prezencją; powinien mieć zdrowy wygląd człowieka dobrze odżywionego, odpowiednio do swego zawodu; (...) Dalej lekarz powinien dbać o czystość swej osoby, nosić schludne szaty oraz używać olejków o miłej woni i naturalnym zapachu.

W czasach, kiedy narodziła się aseptyka, ogromną wagę zaczęto przywiązywać do funkcji ochronnej ubioru pracowników służby zdrowia. Fartuchy medyczne w istotny sposób ograniczają rozprzestrzenianie się zakażeń takimi patogenami, jak: HIV, HBV, HCV, prątki gruźlicy, czy innych czynników, z którymi mają kontakt pracownicy podczas wykonywanych na co dzień zabiegów i działań w placówkach medycznych. Fartuch powinien być używany na lub zamiast normalnych ubrań.

Konieczność stosowania indywidualnych środków ochrony została uregulowana przepisami prawnymi, zawartymi między innymi w Kodeksie Pracy, którego artykuł 237 jasno wskazuje na fakt, że:

pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, które zabezpieczają przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy. Powinien także informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami. Niedopuszczalne jest powierzanie samemu pracownikowi prania, konserwacji, odpylania i odkażania przedmiotów, które w wyniku stosowania w procesie pracy uległy skażeniu środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.

Na tej podstawie można wysunąć wniosek, że jeżeli miejsce pracy obarczone jest kontaktem z czynnikami szkodliwymi lub niebezpiecznymi dla zdrowia, a także gdy istnieją pewne wymogi sanitarne, technologiczne lub wynikające z bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca zobowiązany jest dostarczyć pracownikom odzież i obuwie ochronne, a także środki ochrony indywidualnej. 

W przypadku pracowników ochrony zdrowia najważniejszym aktem prawnym jest rozporządzenie Ministra Zdrowia z 2005 roku w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia środowiska pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. Kolejne ważne akty prawne to:

  • rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 1996 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy przygotowywaniu, podawaniu i przechowywaniu leków cytostatycznych w zakładach opieki zdrowotnej,
  • rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 1984 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w poradniach i pracowniach stomatologicznych,
  • rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 1972 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach anatomii patologicznej, w prosektoriach oraz w pracowniach histopatologicznych i histochemicznych.

Wymogi zawarte we wspomnianych powyżej rozporządzeniach określają to, co jest niezbędne w zapewnieniu odpowiedniej ochrony osobistej pracownikom medycznym. Jednym z równie istotnych dokumentów określających warunki, jakie musi spełniać odzież ochronna medyczna, jest unijna Dyrektywa o Wyrobach Medycznych (93/43/EEC), nazywana również dyrektywą MDD. Polska musi się do tej dyrektywy stosować i każdy produkt medyczny sprzedawany na terenie naszego kraju, musi spełniać określone w niej normy. Większość szpitali oczekuje, że kupowana przez nie odzież ochronna będzie spełniać normę PN-EN 13795+A1:2013-06 lub inną, zapewniającą równoważną ochronę.

Bezwzględnie muszą ją spełniać fartuchy chirurgiczne oraz okrycia chirurgiczne. Norma ta wskazuje, że objęte nią wyroby, muszą być wykonane z materiałów barierowych przetwarzanych w odpowiedni sposób, tak aby stanowiły one całkowitą barierę dla zagrożeń biologicznych.

Jednak tutaj uwaga: Odzież medyczna stosowana poza blokiem operacyjnym pełni funkcję odzieży roboczej, a nie ochronnej i jako taka nie musi spełniać powyższych norm!

Co to oznacza w praktyce? O tym w kolejnej części artykułu.

Pokaż więcej wpisów z Listopad 2017

Polecane

Fartuch medyczny Apolonia FA44

Fartuch medyczny Apolonia FA44

207,00 zł brutto/1szt.
pixel